Belangrijk
Stembanden zijn
spieren.
Behandel ze op dezelfde als de andere spieren.
Zoek
ontspanning en oefen regelmatig (geef ze elke dag je aandacht).
Doe altijd een
warming up voor een optreden en een cooling down erna.
Ontspanning
Houd je hoofd
recht.
Laat je
schouders afhangen.
Sta ontspannen.
Benen iets uit elkaar, je lichaam moet kunnen veren. Voeten wijzen iets naar
buiten. Alsof je gewichtheffer bent. Dit is je verbondenheid met de aarde.
Voel de grond waarop je staat. Dit is de uitgangspositie.
Elke keer als er verkramping optreedt in je keel en je teveel druk zet op je
stembanden, ga je terug naar deze positie. De verbondenheid met de aarde, die
je voelt, helpt je jouw aandacht te verleggen naar beneden.
Oefeningen
|
Oefeningen |
Aanwijzingen
|
1 |
Ademhaling
Actieve uitademing met buikspanning.
Passieve inademing
Eerst UITzuchten. Niet blazen.
Doe dit op de S. Tong naar voren, bij de tanden (voel de lucht door je
tanden heen).
Langzaam: SSSSSSSSSSSSSSSS √
Vlugger: SSSSS SSSSS SSSSS √ |
Denk dat je buik een
luchtballon is, die je met buikspanning, met intrekken, leeg laat lopen.
De luchtstroom verlaat je iets geopende mond.
Voor het inademen moet je niets doen, dat gaat vanzelf. Op ademsteun
loopt de ballon weer vol. Dus niet actief je buik opzetten.
√ = uitademen
Wil je geluid horen bij het
uitademen, pak dan een bierflesje en zucht boven de flesopening, houd de
fles zo totdat je een toon hoort. Niet blazen.
|
2 |
Strottenhoofdpositie
Maak slik - gaap, slik - gaap bewegingen.
Daarbij het hoofd niet heffen. |
De slik - gaap beweging zul
je onder de knie moeten krijgen. De beweging lijkt ook op de aanzet tot
kotsen. Je voelt je strottenhoofd bewegen.
Leg je hand op je borst en plaats je middelvinger in het kuiltje boven
je borstbeen. Strek de wijsvinger naar je keel. Bij slik - gaap beweegt
de adamsappel naar boven en beneden en raakt je wijsvinger. Op deze manier maak
je de beweging fysiek.
|
3 |
Stemoefening met de V en
Z (stemhebbend)
Maak een diepbrommend geluid met V / Z. Doe dit met grote weerstand door
je tanden heen. Maak geen veranderingen in de kwaliteit van het geluid.
V / Z
√
√
√
√
|
Doe losjes de tanden op
elkaar, de lippen open. |
4 |
Klik met de stembanden.
Dwing de stem niet omlaag. |
Op K; voel met de hand de
trilling in de keel.
|
5 |
Stemoefening op PUUUUU HÈ
en POEOEOE HÈ.
Blaas daarbij over de vocalen.
PUUUU
√ PUUUU
√
HÈ
HÈ |
Zucht uit alsof je uitblaast
na een zwaar karwei.
Met PUUUU HÈ ga je over de breuk in het register. Je voelt het in het
strottenhoofd; van hoog naar laag.
Zorg bij HÈ weer voor een brommend geluid. Zoek dat op.
Als je te veel van je stem gevraagd heb, ben je dat brommend geluid
kwijt. Ontspan en oefen totdat het er weer is.
|
6 |
Stemoefening op
FOEFOEFOEFOEFOEF
 |
Steeds terug naar de lage
basis.
|
7 |
V / Z met luchtstootjes
√
|
Steeds terug naar de lage
basis.
|
8 |
V / Z met
frekwentieverandering
 |
Steeds terug
naar de lage basis. Imiteer hierbij een Franse politiesirene.
Leg dynamiek op de blauwe stip.
|
Warming up en cooling down
Op weg naar en
van het optreden doe je in de auto oefeningen.
Ik doe altijd no 1, 2, 3 en 5.
No 5 doe ik altijd even op de dag.
No 5 helpt mij ook als ik steeds slijm moet wegslikken of bij een kuchje.
Het is
ontspanning zoeken in de stemspieren. Bij een laag bromgeluid kan de spier
zich weer ontspannen.
Do's and don'ts
Doe vooral vaak de warming up en cooling down.
Zoek naar rust
en ontspanning, zoek die fysiek in je lichaam. Hoe sta ik?! Wat doet mijn
buik?!
Drink veel water.
Kauwgom mag, maar liever geen gom met mint. Mint verdrijft vocht.
Zorg voor een goede monitor met een afstelling voor de toonfrequentie en het
volume. De druk, de SPL, moet ook hoog zijn: vanaf 116 Db peak SPL - 128. Ik
wilde een 12" speaker, een tweeter en minimaal 200 Watt met een hoge SPL.
Bovendien mocht de monitor niet te veel het geluid verkleuren; wel een
beetje diepte geven omdat hij op de grond staat. En niet te groot! Ik kwam uit
bij een HK audio D.A.R.T.: 250 Watt met 123 SPL.
De band speelt naar voren over je monitor heen. Je zang moet daar doorheen
kunnen prikken. Let daar ook bij een soundcheck. Doe stemoefeningen om het te
controleren: klik met je stembanden, foefoefoefffff.
Ga niet schreeuwen. Ook al vindt het publiek, dat blues met een van whisky en
sigaren doordrenkte stem moet worden gezongen. Als blues je passie is, wil je
daar zo lang mogelijk van genieten. Zoek naar trucjes, die je zang een
overtuiging meegeven. Zing met een "dikke tong". Denk aan het verhaal, dat je
met de lyrics van de song wilt vertellen.
In de blues is de gitaar een belangrijk instrument en gitaristen spelen graag
in de toonsoort A. Dat is een moeilijke toonsoort om overtuigend in te zijn.
Je hebt het gevoel, dat je niet lekker kunt uithalen. Mijn natuurlijke stem is
veel meer geschikt voor C en F. Ik heb mijn register allereerst bij spraak
naar beneden gebracht. Daarna volgde de zang.
Het is sowieso
beter om lager te zingen en te praten, omdat dat minder van je stembanden
vraagt.
Praat tijdens pauzes zo weinig mogelijk met het publiek. In een druk café met
luide muziek kun je makkelijk je stem beschadigen. Als je wel praat, houd dan
een hand voor je mond. Je bent dan beter te verstaan zonder je stem te
verheffen.
|