Stemoefeningen
jonmeyerjon.com

Belangrijk

Stembanden zijn spieren.
Behandel ze op dezelfde als de andere spieren.

Zoek ontspanning en oefen regelmatig (geef ze elke dag je aandacht).

Doe altijd een warming up voor een optreden en een cooling down erna.

Ontspanning

Houd je hoofd recht.

Laat je schouders afhangen.

Sta ontspannen. Benen iets uit elkaar, je lichaam moet kunnen veren. Voeten wijzen iets naar buiten. Alsof je gewichtheffer bent. Dit is je verbondenheid met de aarde. Voel de grond waarop je staat. Dit is de uitgangspositie.
Elke keer als er verkramping optreedt in je keel en je teveel druk zet op je stembanden, ga je terug naar deze positie. De verbondenheid met de aarde, die je voelt, helpt je jouw aandacht te verleggen naar beneden.

Oefeningen

	Oefeningen	Aanwijzingen
1	Ademhaling Actieve uitademing met buikspanning. Passieve inademing Eerst UITzuchten. Niet blazen. Doe dit op de S. Tong naar voren, bij de tanden (voel de lucht door je tanden heen). Langzaam: SSSSSSSSSSSSSSSS √ Vlugger: SSSSS  SSSSS  SSSSS √	Denk dat je buik een luchtballon is, die je met buikspanning, met intrekken, leeg laat lopen. De luchtstroom verlaat je iets geopende mond. Voor het inademen moet je niets doen, dat gaat vanzelf. Op ademsteun loopt de ballon weer vol. Dus niet actief je buik opzetten. √ = uitademen Wil je geluid horen bij het uitademen, pak dan een bierflesje en zucht boven de flesopening, houd de fles zo totdat je een toon hoort. Niet blazen.
2	Strottenhoofdpositie Maak slik - gaap, slik - gaap bewegingen. Daarbij het hoofd niet heffen.	De slik - gaap beweging zul je onder de knie moeten krijgen. De beweging lijkt ook op de aanzet tot kotsen. Je voelt je strottenhoofd bewegen. Leg je hand op je borst en plaats je middelvinger in het kuiltje boven je borstbeen. Strek de wijsvinger naar je keel. Bij slik - gaap beweegt de adamsappel naar boven en beneden en raakt je wijsvinger. Op deze manier maak je de beweging fysiek.
3	Stemoefening met de V en Z (stemhebbend) Maak een diepbrommend geluid met V / Z. Doe dit met grote weerstand door je tanden heen. Maak geen veranderingen in de kwaliteit van het geluid. V / Z √ √         √ √	Doe losjes de tanden op elkaar, de lippen open.
4	Klik met de stembanden. Dwing de stem niet omlaag.	Op K; voel met de hand de trilling in de keel.
5	Stemoefening op PUUUUU HÈ en POEOEOE HÈ. Blaas daarbij over de vocalen. PUUUU                       √ PUUUU                        √             HÈ                  HÈ	Zucht uit alsof je uitblaast na een zwaar karwei. Met PUUUU HÈ ga je over de breuk in het register. Je voelt het in het strottenhoofd; van hoog naar laag. Zorg bij HÈ weer voor een brommend geluid. Zoek dat op. Als je te veel van je stem gevraagd heb, ben je dat brommend geluid kwijt. Ontspan en oefen totdat het er weer is.
6	Stemoefening op FOEFOEFOEFOEFOEF	Steeds terug naar de lage basis.
7	V / Z met luchtstootjes   √	Steeds terug naar de lage basis.
8	V / Z met frekwentieverandering	Steeds terug naar de lage basis. Imiteer hierbij een Franse politiesirene. Leg dynamiek op de blauwe stip.

Warming up en cooling down

Op weg naar en van het optreden doe je in de auto oefeningen.
Ik doe altijd no 1, 2, 3 en 5.
No 5 doe ik altijd even op de dag.
No 5 helpt mij ook als ik steeds slijm moet wegslikken of bij een kuchje.

Het is ontspanning zoeken in de stemspieren. Bij een laag bromgeluid kan de spier zich weer ontspannen.

Do's and don'ts
Doe vooral vaak de warming up en cooling down.

Zoek naar rust en ontspanning, zoek die fysiek in je lichaam. Hoe sta ik?! Wat doet mijn buik?!
Drink veel water.
Kauwgom mag, maar liever geen gom met mint. Mint verdrijft vocht.

Zorg voor een goede monitor met een afstelling voor de toonfrequentie en het volume. De druk, de SPL, moet ook hoog zijn: vanaf 116 Db peak SPL - 128. Ik wilde een 12" speaker, een tweeter en minimaal 200 Watt met een hoge SPL. Bovendien  mocht de monitor niet te veel het geluid verkleuren; wel een beetje diepte geven omdat hij op de grond staat. En niet te groot! Ik kwam uit bij een HK audio D.A.R.T.: 250 Watt met 123 SPL.
De band speelt naar voren over je monitor heen. Je zang moet daar doorheen kunnen prikken. Let daar ook bij een soundcheck. Doe stemoefeningen om het te controleren: klik met je stembanden, foefoefoefffff.

Ga niet schreeuwen. Ook al vindt het publiek, dat blues met een van whisky en sigaren doordrenkte stem moet worden gezongen. Als blues je passie is, wil je daar zo lang mogelijk van genieten. Zoek naar trucjes, die je zang een overtuiging meegeven. Zing met een "dikke tong". Denk aan het verhaal, dat je met de lyrics van de song wilt vertellen.

In de blues is de gitaar een belangrijk instrument en gitaristen spelen graag in de toonsoort A. Dat is een moeilijke toonsoort om overtuigend in te zijn. Je hebt het gevoel, dat je niet lekker kunt uithalen. Mijn natuurlijke stem is veel meer geschikt voor C en F. Ik heb mijn register allereerst bij spraak naar beneden gebracht. Daarna volgde de zang.

Het is sowieso beter om lager te zingen en te praten, omdat dat minder van je stembanden vraagt.
Praat tijdens pauzes zo weinig mogelijk met het publiek. In een druk café met luide muziek kun je makkelijk je stem beschadigen. Als je wel praat, houd dan een hand voor je mond. Je bent dan beter te verstaan zonder je stem te verheffen.